اخبار رویدادها, مجله خبری
نگاهی به وبینار پانزدهم: تجربه کارآفرینی فناورانه از مسیر کشف نیازهای بازار
در دنیای امروز فناوری که تغییرات مداوم بازار و ظهور فناوری‌های مختلف، از مشخصه‌های بارز آن به حساب می‌آید، رصد فرصت‌های پیش رو و استفاده بهینه از آن‌ها، فاکتوری تعیین‌کننده خواهد بود. در چنین بازارهایی، تیزبین بودن یک کارآفرین، می‌تواند فرصت‌های ارزشمندی را در پیش پایش بگذارد که مسیر استارت‌آپ برای درآمدزایی و حتی کمک به پیش بردن ایده اولیه را هم تسطیح می‌نماید.
داستان «سید سعید آزادفر»، مهندس و کارآفرین خوش‌فکر ایرانی، یک مثال نقض از این تصور نادرست است که هر کارآفرینی باید تنها در حوزه فنی مشخص و تنها بر روی یک ایده اولیه کار کند. وی با شکار فرصت‌ها در زمان مناسب و هوش مثال‌زدنی، توانسته موفقیت‌های متعددی در حوزه‌های مختلف به دست آورد. وی که به واسطه دستاوردهای خود، برنده تندیس مدیر برتر در سومین همایش بین‌المللی مدیریت در تراز جهانی شده است، در پانزدهمین وبینار کاریز، از تجارب خود در زمینه تولید و فروش انواع محصولات فناورانه صحبت نمود که در این نوشتار، بخش‌هایی از آن را مرور می‌کنیم..
تجاری‌سازی یک ایده غیرممکن
سال ۱۳۸۵ که در سال دوم مقطع کارشناسی بودم، ایده خشک کردن تیغه‌های سفالین با استفاده از مایکروویو به ذهنم رسید. به‌صورت کلی، آجرهای ساختمانی و بلوک‌های دیوارکشی، از مخلوط خاک و آب تولید می‌شوند که با اکسترود یا پرس به شکل مورد نظر در آمده و بعد خشک شده و پخت آن‌ها انجام می‌گیرد. در این مسیر، بزرگ‌ترین معضل کوره‌های آجرپزی، خشک کردن آجر است.
در ایران، هفتاد درصد از آجرسازی‌ها، با روش سنتی کار می‌کنند. آن‌ها آجر را در فضای باز و در معرض آفتاب و باد قرار داده تا خشک شوند. مشکل این روش، هدر رفت ۲۰ تا ۵۰ درصدی آن است که برای مقیاس‌های صنعتی اصلاً خوب نیست.
برای روش‌های خشک کردن صنعتی، نمونه‌هایی از کوره‌های آلمانی و اسپانیایی وجود دارد که هزینه آن‌ها در حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیارد تومان است. خشکر کردن آجر در این خشک‌کن‌ها، بین ۲۴ تا ۴۸ به طول می‌انجامد. خشک کردن آجرها کاری زمانبر بود و همین این ایده را در ذهن من پروراند که با استفاده از مایکروویو، بتوانیم زمان را به‌مقدار قابل توجهی کاهش دهیم. به همین منظور، مشورتی با فردی داشتم که به من گفت: «این ایده را از ذهنت بیرون کن؛ آجر در مایکروویو میترکد!»
در واقع بین ۳۰ تا ۴۰ درصد وزن آجر از آب تشکیل شده و قرارگیری آن در مایکروویو با توجه به جنب‌وجوشی که آب در مایکروویو پیدا می‌کرد، منجر به ترکیدن آجر می‌شد. به همین دلیل، این ایده را در این مقطع به‌صورت کلی رها کردم.
سال ۱۳۹۱، یک شرکت دانش‌بنیان برای یک ایده دیگر ثبت کردیم. البته دنبال نمودن آن ایده به دلایلی انجام نشد. در آنجا بود که من با دوستان ایده قبلی برای خشک کردن آجر را مطرح کردم و کار دوباره دنبال شد.
فقط غیرممکن غیرممکن است!
زمان بین غیرممکن بودن ایده و تجاری‌سازی شدن آن، در حدود ۷ سال طول کشید. با این وجود، دستگاه ما انقلابی در صنعت آجر کشور ایجاد کرد. تنها با مبلغ ۵ تا ۶ میلیارد تومان، خشک‌کنی ارائه شد که هیچ مشابه خارجی نداشته و تنها در ۴۰ دقیقه، امکان خشک کردن آجر را فراهم می‌کند. در سیستم خشک کن ما، از ترکیب مایکروویو و هوا گرم استفاده شده که استفاده کنترل شده از این دو در کنار هم، شار خروج بخار را کنترل نموده و بدین وسیله، از ترک خوردن آجر جلوگیری می‌کند. تا کنون ما یک دستگاه در سال ۹۸ و یک دستگاه در سال ۹۹ فروختیم و در حال حاضر هم، در حال ساخت دستگاه سوم هستیم.
بهترین ایده: نیاز بازار
سال ۹۲، در ادامه مسیر کارآفرینی، گروه مهندسی دلتا راه‌اندازی شد. به‌صورت کلی، ایده فعالیت گروه مهندسی دلتا، این بود که سیستم‌های امنیتی-حفاظتی، بازار بکر و خوبی داشتند و با این‌که دست در این حوزه زیاد بود، اما بازار هم جذابیت‌های خاص خودش را داشت. به همین دلی، ما در حوزه‌های امنیتی حفاظتی، از جمله دوربین‌های مدار بسته، دزدگیرها، درب کنترلی، درب جکی، هوشمندسازی ساختمان و موارد مشابه ورود کردیم. در ابتدا کارمان بازرگانی و نصب بود، یعنی تجهیزات را می‌خریدیم و نصب و اجرا را انجام می‌دادیم. اما به مرور زمان، کار تولید دوربین، دزدگیر و ردیاب‌ها را هم انجام دادیم.
یکی دیگر از حوزه‌هایی که ما به سمت آن رفتیم، بحث سیستم‌های آبیاری زیر سطحی بود. یزد، خشکسالی شدیدی داشت و روستاها مشکل شدید آب داشتند. به همین دلیل، به این فکر افتادیم که راه‌حلی برای این معضل پیدا کنیم. راه‌حل، سیستم آبیاری زیرسطحی کم مصرف میراب بود که آبیاری مستقیم به ریشه درختان را انجام می‌داد. با این روش، ۹۰ درصد کاهش مصرف آب را داشتیم. به‌علاوه این‌که آبیاری به صورت هوشمند و با استفاده از اتوماسیون و اپلیکیشن‌های قابل نصب روی تلفن همراه انجام می‌شود. در این روش، ما سنسورهای اپتیکی داریم که پارامترهای محیطی را سنجش نموده و نسبت به سنسورهای موجود، ویژگی‌های خاصی دارد.
واقعیت اینجاست که ورود به عرصه کارآفرینی در حوزه هاردتک، نیاز به و تحقیق‌وتوسعه قابل توجه و هزینه‌بر دارد. پس شما اگر بازار نداشته باشید، درگیر کار بسیار بیهوده‌ای شده‌اید. نیاز بازار، یکی از پارامترهای بسیار مهم در حوزه کارآفرینی است که حتی از خود فناوری هم می‌تواند مهمتر باشد. در این راستا، سنجش پارامترهای محیطی و نیازهای بازار، یایستی با دقت نظر خوبی انجام گیرد و به این منظور شم اقتصادی و شاخک‌های ذهنی بایستی فعال باشند تا فرصت‌های جدید را به خوبی شناسایی کنیم.
مورد دیگری که در کارآفرینی باید به آن توجه داشته باشیم، کار تیمی است. به شخصه، همه کسب‌وکارهایم را با شراکت انجام می‌دهم. مشکلی که ما در ایران داریم، این است که کار تیمی را به خوبی بلد نیستیم. سیستم‌سازی را به خوبی بلد نیستیم. این در صورتی است که یک کارآفرین، نیاز به ساختن تیم و سیستم‌سازی دارد که بغرنج‌ترین مقطع کارآفرینی به شمار می‌آید.
یکی دیگر از حوزه هایی که با توجه به جذاب بودن بازار به آن ورود کردیم، بازار داغ ماینها و کریپتوکرانسی بود. با وجود این‌که بازار بسیار جذاب بود، اما متاسفانه زودگذر بود. به دلیل مسائل سیاسی و حکومتی و این‌که سیاست‌ها نسبت به بحث ماینرها خیلی مشخص نبود، مجبور شدیم که این بازار را کنار بگذاریم.
حوزه نرم‌افزار، یکی دیگر از این پروژه‌های جذابی بود که ما به عنوان ورود کردیم. در واقع خیلی وقت‌ها می‌گویند کاری پیدا کنید که وقتی خواب هم هستید، پول به حسابتان واریز شود. حوزه‌های نرم‌افزاری، یکی از این دسته کارها به حساب می‌آیند. ما به حوزه ارائه خدمات نرم‌افزاری به شرکت‌های بیمه‌ای ورود کردیم و بیمه ابزار پیشگامان را توسعه دادیم. در حال حاضر، ۷۰ هزار دفتر فعال بیمه در کشور داریم که ما با توجه به نرم‌افزاری که توسعه داده‌ایم، امکان اتوماسیون نمودن کامل خدمات دفاتر بیمه فراهم شده است. به کمک این نرم‌افزار، امکان ارائه خدمات مالی، باشگاه مشتریان، اتوماسیون اداری داخلی، ارتباط با مشتریان و کلیه کارهایی که دفاتر بیمه نیاز دارند، فراهم شده است.
جبر زمان و ویروس کرونا، یک فرصت بازار مجدد پیش روی ما قرار داد و یزد ماسک راه‌اندازی شد. اگرچه حاشیه سود را کم در نظر گرفته‌ایم و کیفیت خوب را با قیمت مصوب عرضه می‌کنیم، اما توافق‌های خوبی هم با سازمان‌ها و نهادهای مختلف در این خصوص داریم.
دستگاه نوروتیس که تحریک الکتریکی پزشکی انجام می‌دهد، آخرین کاری است که در حال حاضر بر روی آن متمرکز هستیم. این دستگاه، برای کارهای متنوعی مثل مدیتیشن و یا حتی مراکز روانپزشکی قابل استفاده است.
در پایان، باید این نکته را عرض کنم که اگر طاقت شکست ندارید، اگر طاقت بدخوابی ندارید، اگر طاقت دوری از خانواده ندارید، اگر نمی‌توانید ۲۰ ساعت در شبانه‌روز کار کنید، قدم گذاشتن در مسیر کارآفرینی اشتباه است. در این مسیر، هم لازم است که بازار را بشناسید و هم تیم‌سازی انجام بدهید و آمادگی‌های لازم را برای کارآفرینی در خود ایجاد کنید.